پلورالیزم دینی یا پلورالیزم در دین

دین در تعامل با انسان­ها از تأثرات دور نمانده است و در این تعامل با توجه به تنوع و تکثر فرهنگ­ها، ادیان نیز متکثر و متعدد شده و به تناسب فرهنگ­ها و شرایط مختلف، رویکردهای خاصی در این خصوص پدیدار شده است. این تکثرات در مورد وحدت حقیقی ادیان ابهاماتی برانگیخته­‌اند که مسائل جدیدی در کلام و فلسفة دین پدید آورده است. در کتاب حاضر سعی شده است که نظریة پُلورالیزم دینی رایج در غرب از دیدگاه یکی از متفکران مدافع آن در فلسفة دین، جان هیک، بررسی و ارزیابی شود. نویسنده مدعی است با استفاده از اصول و مبانی تعالیم اسلامی و برخی مبانی فلسفی و معرفت­‌شناسی اسلامی می­‌توان به مفهوم جدیدی در پُلورالیزم دینی نایل شد. در این تفسیر جدید از پُلورالیزم، وحدت حقّة حقیقی ادیان همسو با تکثر واقعی ادیان ارزیابی می­شود، به طوری­که این دو مقوله تنها یکدیگر را نفی   نمی­کنند بلکه مکمل یکدیگرند. این اثر در سه بخش و هفت فصل تدوین شده است. در فصل اول بخش یک به بیان اهمیت موضوع می­یردازد و موضوع اصلی تعریف و تقریر می­‌شود تا از تشتت مباحث جلوگیری شود. در فصل دو با طرح دیدگاه‌­هایی چند، مبانی مورد قبول و پیش­فر­ض‌­های مُسَلّم کتاب تبیین می­‌شود.  بخش دوم فصل سه به بررسی اجمالی نظریة انحصارگرایی و شمول­گرایی اختصاص دارد و در فصل چهار تلقی هیک از پُلورالیزم دینی، معرفت شناسی کانت، تجربة دینی، واقعیت مطلق و همچنین ادله و استدلال­‌های او بررسی و بازسازی می­شود. در فصل پنجبه ارزیابی مبانی و استدلال­‌های مطرح شده در فصل چهارم می­‌پردازد. بخش سوم، فصل ششم به بررسی دیدگاه اسلام دربارة پلورالیزم دینی و تبیین ابعاد و جوانب آن و تبیین اصول مقدماتی می­‌پردازد که توجه به آن­‌ها در درک نظریة مطلوب، یعنی پُلورالیزم در دین ضروری است.  فصل هفت فرصت تبیین نظریة پُلورالیزم در دین است.